Ayçekirdeği Yükleme, Boşaltma, Taşıma Sistemleri

Ayçiçeği, bitkisel yağ üretiminin temel hammaddelerinden biridir. Ayçiçeği yağı en kaliteli ve en çok kullanılan yağlardandır. Bu yağ, yemeklerde, salata, kızartma konservelerde; sanayide ise boya ve sabun yapımında kullanılır. Ayçiçeği küspesinde önemli miktarda  protein ve bir miktar yağ bulunduğu için çok besleyici bir hayvan yemidir.

Öğütülmüş ayçiçeği tablaları küçükbaş ve kümes hayvanları için yem olarak kullanılmaktadır. Ayçiçeği tohumunun kabuğu; mayaların hazırlanmasında, alkol ve furfurol elde edilmesinde hammadde olarak kullanılır. Ayçiçeği tohumu olan ayçekirdeği ülkemizde yaygın bir şekilde çerez ve kuruyemiş olarak tüketilmektedir. Ayçiçekleri arılar için önemli bir bal kaynağıdır. Ayçekirdeği hava basıncı veya vakum ile taşınabilen bir tarım ürünüdür. Ayçekirdeği hava ile taşındığı takdirde helezon, konveyör veya kovalı elevatör gibi makine veya mekanizmalarda oluşan kırma problemi oluşmamaktadır.

Pnömatik ayçekirdeği iletim sistemlerinde farklı uygulamalar için farklı sistemler kullanılmaktadır.

Örnek Uygulamalar

Çuval Doldurma:

Çuval, big bag, konteyner gibi taşıma ortamlarına dolum yapılır. Vakumlu taşıma sistemi ile ayçekirdeği, yerden veya depodan çekilir.  

Çuval Boşaltma:

Çuvalda bulunan ayçekirdeği, bunkere boşaltılarak pnömatik nakil hattına aktarılır. Boru hattı ile istenilen depoya, siloya, miksere veya kazana ay çekirdeği dolumu yapılır.  

Kamyona / traktöre ayçekirdeği yükleme boşaltma:

Depoda, siloda, yerde bulunan ayçekirdeği vakum ile çekilir, kamyona veya römörka taşınır.

Fabrika içi ayçekirdeği taşıma:

Silo, depo, yer, boşaltma çukuru ,makina çıkışı gibi yerlerden yine tesis içindeki yerlere taşınır.

Binalar / fabrikalar arası ayçekirdeği taşıma:

Ayçekirdeği, farklı binalara taşınır.  Örneğin depodan fabrikaya, siloya ayçekirdeği taşıması sağlanmaktadır.  

Silo Doldurma Boşaltma:

Kamyon, zemin, bunker gibi yerlerden alınan ayçekirdeğinin siloya dolum yapılır. Silo içinde bulunan ayçekirdeği ile kamyona yükleme, fabrika, makine veya başka bir siloya taşıma işlemi yapılır.

Seyyar Pnömatik Ayçekirdeği Yükleme Boşaltma Sistemi

Seyyar pnömatik nakil ve iletim sisteminde vakum hortumu ile çekilen ayçekirdeği istenilen yere hava basıncı ile taşınır. Temel bileşenleri hava körüğü ( blower ), hava kilidi, ve siklon sistemidir.  Vakum hortumu ay çekirdeğini silodan, yerden veya kamyondan çeker. Çekilen ayçekirdeği, boşaltma sistemi ile istenilen yere aktarılabilir. Kamyona, siloya, depoya dolum yapılabilir. Bu sistemi kullanmak için bir kişi yeterlidir.

Seyyar pnömatik taşıma sisteminin avantajları:

– Buğday, arpa, ayçekirdeği, nohut, susam gibi malzemelerin hiç zarar görmeden ve kırma yapmadan hava yardımı ile taşınmasını sağlar.

– Tane ayçekirdeği yerden, kamyondan veya silodan vakum ile çekilir ve yine yere, kamyona veya siloya aktarılır.

– Helezonun ulaşamadığı yerlerde rahatlıkla kullanılabilir

– Ayçekirdeği yatayda 80 metre dikeyde 40 metre mesafeye taşınabilir

– Sistem elektrik motoru ve dizel motoru ile çalıştırılabildiği gibi, traktör ile de çalıştırılabilir.

– Kamyon, traktör gibi taşıtlara takılabilen az yer kaplayan, istenilen kapasitede taşıma sistemleri mevcuttur. 

 

Pnömatik Taşıma Sistemlerinin Konveyör, Helezon ve Elevatörlere göre avantajları

– Konveyor, elevatör ve helezonlu taşıyıcılarda malzeme genellikle doğrusal yolları takip eder. Helezonlar tamamen doğrusal taşıma yaparlar. Mal yatay, dikey veya eğimli taşınabilir. Helezon ile taşıma mesafesi kısadır. Kovalı elevatör sistemleri ise genellikle sadece dikey doğrultularda malzeme taşır. Konveyör sistemleri ise genellikle yatay düzlemde çalışır. Konveyor ile taşınan malzemelerde sağa sola dönüşler yapmak mümkündür. Helezonlu sistemlerin küçük boyutluları taşınabilmekte ve yer değiştirilebilmektedir. Bunun dışında hem helezon, hem kovalı elevatör hem de konveyörler uygulama ortamlarında sabit bir zemine monte edilirler. Pnömatik taşıma sistemleri boyutlarına göre hem sabit hem de seyyar olarak üretilebilir. Malzeme iletim yolu yatay, dik veya kıvrımlı olabilir, herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır. Aynı zamanda koveyör ve elevatör sistemlerinin aksine taşıma hattı için yer ihtiyacı da çok azdır. Gerektiğinde sadece boru hattının yönü ve yeri değiştirilerek farklı yönlere taşıma yapmak mümkündür. Kovalı elevatör, konveyör ve helezon sistemlerinde değişiklik ve ekleme yapmak çok daha zordur. -Kovalı elevatör ve konveyorlü makinalarda bir çok mekanik parça, motor, redüktör ve bilya bulunmaktadır. Parça sayısı fazla olduğu için arıza yapma ihtimali yüksektir. Elevatör ve konveyörlerin parça bakımı ve değiştirme işlemleri de zahmetlidir. Özellikle uzun mesafeli konveyör sistemlerinde sadece bilya değişimi bile çok maliyetli ve zaman alan bir işlemdir. Havalı taşıma sistemlerinde genellikle blower ve hava kilidi adı verilen iki temel cihaz ile bunları çalıştıran motor ve redüktör bulunmaktadır. Sistemin diğer bileşenleri boru hattı, siklon ve silo gibi öğelerdir. Konveyör ve elevatör sistemlerine göre çalışan ve hareket eden parça sayısı çok daha az olduğu için pnömatik taşıma sistemlerinin arıza yapma riski de düşüktür. Tamir ve bakım işlemleri kısa sürede bitirilebilmektedir. – Helezon ile taşıma işlemi özellikle ayçekirdeği, ayçekirdeği, çekirdek gibi hassas malzemeler için uygun değildir. Bu tip malzemeler helezonun dönen parçaları arasında kolaylıkla sıkışıp kırılabilmektedir. Havalı taşıyıcılarda ise taşınan malzemeye zarar verecek herhangi bir ekipman bulunmamaktadır. – Kovalı elevatör ve konveyör sistemleri genellikle malzemeyi açık bir ortamda taşımaktadır. Özellikle tozlu malzemelerde ortama toz karışması, hareketli ekipmanların kirlenmesi gibi problemler olabilmektedir. Gıda malzemelerinin elevatör ve konveyör ile taşınmasında ortama dağılan gıda parçacıkları bakteri olulşumu riskini doğurmakta, hijyen problemlerine sebep olmaktadır. Hava ile taşıma sistemlerinde ise malzeme kapalı borular içinde iletilmektedir. Ortama herhangi bir toz, partikül yayılımı olmamaktadır.