Pnömatik taşıma ve dozajlama sistemleri gıda,kimya,plastik sektörleri başta olmak üzere birçok farklı sektörde malzemelerin beslenmesi ve istenilen oranlarda dozajlanması için kullanılmaktadır.
Çimento tesislerinde genellikle uçucu kül vb. maddelerin taşınmasında kullanılan pnömatik taşıma uygulamaları Cr+6 iyonunun indirgenmesi için kullanılan Demir (II) Sülfat dozajlanması ve beslenmesi uygulamaları için de kullanışlı çözümler arasındadır.
Depo edildiği yapıdan boşaltılması ve çimento içeriğindeki Cr+6 iyonu oranına göre dozajlanarak homojen yayılım göstermesine özen gösterilerek çimentoya eklenmesi gereken Demir Sülfat, pnömatik taşıma kullanımına uygun bir malzemedir.
Demir(II) Sülfat taşıma sistemlerinde besleme noktaları arasındaki mesafeye ve dozajlanacak miktara göre hesaplanarak elde edilen gerekli boru çapı, pnömatik taşıma için gerekli hava debisi/ basıncı değerlerine göre seçilen hava kilidi,blower, taşıma hattı ekipmanları, pnömatik taşımada kullanılan havanın malzemeden ayrıştırılması için kullanılacak ekipmanlar seçilir. Dozajlamada kullanılacak bunkerler ve dozajlama için elzem tartım ekipmanları sistem hassasiyetine uygun özelliklere göre belirlenmekte malzemenin istenilen sürede istenilen miktarda çimento içerisine homojen olarak beslenebilmesi için kullanılan dozajlama hava kilitleri kapasitesi ve devir değerleri özellikle belirlenmektedir.
Ülkemizde genellikle paketleme hattı öncesinde yapılan Demir(II) Sülfat beslenmesinin en önemli noktalarından birisi ise paketleme hatlarının sürekli olarak çalışır durumda olması ve yapılacak Demir (II) Sülfat beslemesinde buna uygun olarak parti uygulaması olarak değil sürekli besleme uygulaması olarak değerlendirilmesi gerekliliğidir.Belirlenen zaman aralıklarında değişkenlik gösterebilecek Cr+6 iyon oranına bağlı olarak değişken kapasitelerde ve eşit şekilde besleme yapılabilmesi için dozajlama ekipmanları ve bu ekipmanların operasyonları özenle yapılmalı ve sistem değişken kapasite değerlerine uyum sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır.
Malzemenin yapısına,taşıma mesafesi, taşıma kapasiteleri ve Cr+6 iyonu miktarına göre belirlenen dozajlama miktarlarına göre yapılan hesaplamalara göre tasarlanan ve kurgulanan sistemler, yaşanabilecek işletmesel problemler için alınması gereken önlemler de dikkate alınarak hazırlanmakta ve hızlı, dinamik ve uygulamaya özel çözümler olarak tarafınıza sunulmaktadır.Polimak toz/granül malzeme taşıma dozajlama konusunda özelleşmiş sistemleri ile demir sülfat besleme sistemleri ve 40 yıllık deneyimi ile Türk Çimento üreticilerine özel çözümler üretmektedir.
Aşağıdaki resimde tek bir paketleme hattına yapılması planlanan bir Demir Sülfat pnömatik taşıma ve dozajlama sistemi örneği görülmektedir.
Sistemdeki ekipmanların kullanım amaçlarına göre isimlendirilmiş olup aşağıda sistemin basit çalışma prensibi aktarılmaya çalışılmıştır:
- Big bag çuvallarından depo bunkerlerine boşaltılan Demir Sülfat bu bunkerlerde belirlenmiş kapasitede rezerv olarak tutulur.
- Depo bunkeri altında kullanılan topak kırıcı malzemede bulunabilecek ya da oluşabilecek topakların bertaraf edilmesini sağlamaktadır.
- Topak kırıcı altındaki pnömatik aktüatörlü klepe dozaj bunkeri içerisindeki malzeme tesis değerlerine göre kontrol sistemine tanımlanan kritik düzeye yaklaştığında açılmakta ve depo bunkerindeki rezervden dozajlanacak malzemenin dozaj bunkerine aktarılması operasyonunu sağlamaktadır.
- Dozaj bunkeri malzemenin çimento içeriğindeki Cr+6 iyonuna bağlı olarak kararlaştırılmış ve otomasyon sistemine girilmiş kapasite değerindeki Demir Sülfatın istenilen sürede pnömatik hat vasıtası ile paketleme hattına aktarılmasında kullanılmaktadır.
- Dozaj bunkeri altındaki manuel klepe hava kilidine yapılacak bakı operasyonları ya da yaşanabilecek arızalarda yapılması gereken tamir esnasında dunkerdeki malzemenin saçılmasını önlemek amacı ile eklenmiştir.
Manuel klepe ile pnömatik taşıma hattı arasında kullanılan pnömatik hat besleme hava kilidi kapasite değerine göre malzemenin sabit hızla ve düzenli miktarda beslenmesinde ve pnömatik hatta malzeme yığılmasından kaynaklanabilecek sıkışmaları önlemek için kullanılmaktadır. - Üstteki şemada en sağda görülen roots tipi blower istenilen kapasite değerinde ve taşıma mesafesinde pnömatik taşıma yapılabilmesi için gerekli debi ve basınç değerindeki havanın elde edilmesi için kullanılmaktadır.
- Polimak üretimi roots tipi paket blowerlarda operatör ya da bakım yetkililerin blower çıkış basıncını takip edilmesi için basınç göstergesi, basıncın artması sonucunda yaşanabilecek operasyonel problemlerden kaçınılması için basınç emniyet valfi kullanılmaktadır.
- Malzemenin depo edildiği yapıdan -çalışılan yapıda big bag- boşaltıldığı alandan besleme yapılacak noktaya kadar çekilen pnömatik taşıma hattı yine sistem değerlerine göre yapılan hesaplama sonucu elde edilen çap değerinde çelik borulardan imal edilmektedir.
- Pnömatik taşıma hattı ile besleme noktasına getirilen malzemenin bu noktada taşıma için kullanılan havadan ayrıştırılması için jet siklon adı verilen yapı kullanılmaktadır. Bir doğa olayı olan siklon örnek alınarak geliştirilen tasarımlı ekipman malzemenin havadan ayrıştırılıp serbest düşüş ile beslenmesi ve doğaya salınan hava ile malzeme kaybı yaşanmasını önlemek için filtre elemanları barındırmaktadır.
- Jet siklon altındaki konik rezerv alanında kullanılan seviye sensörü taşınan malzemenin paketleme hattındaki ya da hava kilidindeki herhangi bir problemden kaynaklı olarak malzemenin beslenememesi ve siklon içerisinde birikmesi durumunda yetkilileri uyarmak için kullanılmaktadır.
- Yine jet siklon altındaki konik rezerv alanında kullanılan titreşim motoru paketleme hattında ya da pnömatik besleme hattında yaşanabilecek duraklamalarda malzemenin çöküp yerleşmesi sebeiyle malzeme akışında yaşanabilecek problemlerde ya da genel operasyon sırasında malzeme akışını kolaylaştırmak için kullanılmaktadır.
- Jet siklon çıkışı ile paketleme hattı besleme noktası arasında kullanılacak hava kilidi ise jet siklonda taşıma hattı havasından ayrıştırılan malzemenin sistemde basınç kaybı ya da sistemde malzeme birikmemesi için kullanılmakta olup dozajlanarak gönderilen malzemenin sisteme düzenli bir akış halinde beslenmesi için kullanılmaktadır.